« De collectie »

Karel, gips (1948)		Greta, brons (ca 1950)

In de kleine toonzaal van de atelierwoonst, welke momenteel als reserve en educatieve ruimte gebruikt wordt, bevindt zich een hele verzameling portretten in gips: voornamelijk kinderportretten en een reeks bekende Vlaamse figuren uit het Interbellum. Priester-dichter Jan Hammenecker (1878-1932), dramaturg Anton Van De Velde (1895-1983), jeugdleider Ernest Van Der Hallen (1898-1948), bibliograaf Joris Baers (1888-1975), politica Maria Baers (1883-1959), schilder Hubert Wolfs (1899-1937) en niet te vergeten Guido Gezelle (1830-1899). Deze portretkoppen en bustes ontstonden in het begin van de jaren dertig.

Guido Gezelle, gips (1930)
Dijlezicht, olie op doek (1924)
Portret van mijn zieke moeder (1923)

Ook het schilderwerk vond hier en in de woonvertrekken een onderkomen, met als blikvangers het prachtige Dijlezicht (1924) en het portret van mijn zieke moeder (1923).

In het museumgebouw kan een selectie van 150 sculpturen en 75 tekeningen bekeken worden. De beelden omvatten zowel kleine schetsen (bozzetti) als modellen op ware grootte in gips, van opdrachten die de kunstenaar moest uitvoeren. De kleinplastiek in hout en steen vormt de waardevolste kern van de verzameling, omdat het veelal tailles directes betreft en het dus om unieke stukken gaat.

Iconografisch kan het beeldhouwwerk opgesplitst worden in profaan en religieus geïnspireerd werk. De aanwezigheid van religieus geïnspireerde beelden, heeft te maken met de opdrachtgevers en kopers van het werk van Herman De Cuyper: het katholieke Vlaamse milieu uit het Interbellum. Het streven naar een vernieuwing van de religieuze kunst in eigen land was een van de grote betrachtingen van de kunstenaar. De kerkfabrieken waren in die tijd immers belangrijke afnemers van sacrale kunst.

	Madonna, arduin (1938)
	O.-L.-Vrouw in verwachting, marmer (1937)

Vanaf 1937 bereikte Herman De Cuyper, ook in zijn religieuze thematiek, de animistische fase. Bij wijze van voorbeeld bekijke men de schets in arduin voor het Madonna-retabel in de kapel van het Klein-Seminarie te Hoogstraten (1938) of O.-L.-Vrouw in verwachting, een cruciaal marmer uit 1937.

Bezoek onze collectie online -> IRPA / KIK

Moeder en kind, euville steen (1950)
Voedster, euville steen (1942)

Bij de profane werken nemen de talrijke Moeder-en-kind uitbeeldingen, het leeuwenaandeel voor zich op: het zijn tailles directes, meestal klein van formaat, waarbij het vooraanzicht domineert en steeds naar een op zich gesloten vormgeving wordt gestreefd.

Vaak hanteerde De Cuyper de da prima-techniek in hardsteen, waarbij gespeeld wordt met de tegenstelling tussen af en onaf als constitutief element van het uit-de-materie-bevrijde-beeld: dit geeft een extra dimensie aan het medescheppend kijken van de kunstbeschouwer.

Gepolijste vleespartijen steken af tegenover een geruwde achtergrond en het menselijke gelaat krijgt alle aandacht.

De mens dwingt God te scheppen, eikenhout (ca. 1972)

De intimistische uitbeeldingen van de grote levensmomenten ( liefde, paring, zwangerschap, geboorte, moederschap, gezin en de wereld van het kind), worden door Herman De Cuyper plastisch uitgewerkt tot een metafysica van het menselijk gelaat.

Zittende familie, eikenhout (ca 1975)		Zwangerschap, kerselaar (1937)

Huwelijk, kerselaar (1974)
Karl, houtskool (ca 1943)
Portret van Celestine, tekening, sanguine en zwart krijt op papier (ca 1943)

Hij schept sculpturen, die de condition humaine vergeestelijken en op een hoger plan tillen. Profaan en religieus versmelten tot eenzelfde niveau.

De tekeningen, die de wanden sieren, zijn haast integraal gewijd aan de wereld van het kind. Deze portretten werden met eenvoudige middelen (potlood, houtskool, krijt en sanguine) voornamelijk getekend op wit papier.

Hun factuur en spirituele uitdrukkingskracht vertonen grote verwantschap met het grafische werk van Albert Van Dyck (1902-1951), die bij de schilders tot de voornaamste exponent van het animisme wordt gerekend.